Holokaust

Holokaust

1 kwietnia 1941 r.

Niemcy utworzyli w Ostrowcu getto (wydzieloną dzielnicę żydowską) oraz powołali Judenrat (Żydowską Radę Starszych). Teren getta: Rynek, Siennieńska, Polna, Browarna (dziś Mickiewicza), Starokunowska, Młyńska, Kościelna. Przewodniczącym ostrowieckiego Judenratu był Icek Rubinstein.

 

28 kwietnia 1942 r.

Oddział SS dokonał obławy w rejonie ulic Iłżeckiej, Sienkiewicza i Stodolnej, mordując 36 osób. Siedemdziesiąt dwie osoby wysłano do Auschwitz.

 

11-12 października 1942 r.

W tych dniach jedenaście tysięcy osób wysłano na śmierć do Treblinki, tysiąc zginęło na miejscu, około dwóch tysięcy młodych, zdolnych do pracy, umieszczono w tzw. małym getcie. Tak opisuje te wydarzenia „Księga pamięci Żydów ostrowieckich”:

„W niedzielę przed zmrokiem (...) miasto zostało otoczone przez SS-manów, Schutzpolizei, żandarmerię, policję litewską i polską. Żydowscy policjanci chodzili od drzwi do drzwi, rozkazując ludziom, żeby opuścili domy. Ci, którzy mieli pracę, mieli pójść na plac Floriana, blisko Urzędu Miasta. Tym, którzy nie pracowali, kazano zgromadzić się na rynku.

Nagle ze wszystkich stron rozległy się strzały. Starcy i dzieci zostali zastrzeleni na miejscu, dzieci ginęły na oczach rodziców, a rodzice na oczach dzieci. Chorzy w szpitalu zostali zastrzeleni w swoich łóżkach. (…) Ci bez pracy musieli stać na rynku, być świadkami tego, jak ich ukochani bliscy są bestialsko mordowani.

Później zostali zabrani na dziedziniec polskiej szkoły podstawowej na Sienkiewicza. Tam przebywali aż do wtorku bez kropli wody ani łyżki zupy. We wtorek, w grupach 100-, 120-osobowych zostali przetransportowani do zamkniętych wagonów do Treblinki. Eskorta, goniąc nieszczęsnych Żydów do pociągów, zastrzeliła, zamordowała wielu z nich. Gdy zostali załadowani do pociągu, ich rzeczy zostały im zabrane; w końcu ściągnięto im ze stóp nawet buty.” (tłum. Monika Pastuszko)

 

Kwiecień 1943 r.

Naziści likwidują małe getto i tworzą żydowski obóz pracy przymusowej przy Zakładach Ostrowieckich (istniał do lipca 1944 r.).

Bojownicy Żydowskiej Organizacji Bojowej, pochodzący z Ostrowca (lub z tym miastem związani), którzy walczyli i zginęli w powstaniu w getcie warszawskim między styczniem a majem 1943 r.: Jakub Chaim Meir Aleksandrowicz,  Berl Braude, Aba Gertner, Abraham Ejgier, Abraham Horowic, Icek Morgenlender, Basia Sylman, Sara Sylman, Dawid Sztein (przeżył wojnę) i Izrael Zilberman.